De aarde is van ons allemaal. Toch doet niet iedereen mee met de vergroening. Het programma ‘Kleurrijk Groen’ laat zien hoe je mensen met diverse achtergronden bij duurzaamheid en natuur betrekt. Het programma staat centraal in de workshop ‘Gedeeld groen; inclusie in duurzaamheid’. Deelnemers krijgen heel wat tips & tricks aangereikt.
“Onze workshop gaat over hoe je inwoners met diverse achtergronden betrekt bij verduurzaming en natuur”, vertelt Jitske Broers. Ze is programmacoördinator van Kleurrijk Groen bij Bureau Wijland en een van de moderatoren bij de workshopronde. “We richten ons vooral op inwoners die niet zo snel te maken krijgen met natuur en duurzaamheid. Bijvoorbeeld mensen die nog niet lang in Nederland wonen. Zo combineren we ook nog eens duurzaamheid met diversiteit.”
Helpende hand
Tijdens de workshop introduceert Broers samen met co-moderator Qader Shafiq het programma Kleurrijk Groen. In vogelvlucht komen de verschillende projecten en activiteiten voorbij die vanuit het programma al zijn ontstaan. Van natuurexcursies en een fietsactiviteit tot voorlichtingen over duurzaam energieverbruik en afval. De voorbeelden zijn vooral bedoeld om te inspireren. De echte inspiratie komt vervolgens van de Syrische Nijmegenaar Rasha Touba. Aan de hand van interviewvragen legt ze uit wat zij ziet in haar omgeving. Ze vertelt waarom migranten vaak niet betrokken zijn, terwijl ze misschien best willen. “Mensen die nieuw zijn in Nederland, zijn in hun hoofd met heel andere dingen bezig. Ze moeten echt een helpende hand aangereikt krijgen, om met een nieuw onderwerp bezig te gaan.” Wat volgens haar helpt, is als die helpende hand vanuit een vertrouwd iemand komt. Zoals een sleutelfiguur met dezelfde culturele achtergrond. “Mensen willen echt wel, maar ze moeten wel eerst begrijpen waarom het ook voor hen belangrijk is”, zegt ze.
Allerlei vragen
Omdat in de zaal veel wethouders en gemeenteambtenaren zitten, is ook Anne-Marie Nannen uitgenodigd. Zij vertelt hoe de gemeente Nijmegen met het thema duurzaamheid en inclusie omgaat. Haar verhaal nodigt uit tot allerlei vragen. “Hoe doen jullie dat?”, is wat de meeste aanwezigen willen weten. Nannen vertelt honderduit.
Meditatiemoment
Tijdens de workshop is ook ruimte om zelf aan de slag te gaan. Er volgt een kort meditatiemoment, waarbij de aanwezigen de opdracht krijgen na te denken over de groepen met wie iedereen in aanraking is. De conclusie: de aanwezigen hebben allemaal met veel verschillende groepen te maken. En het verschil in betrokkenheid is groot. Het is een mooie aanzet voor de vervolgopdracht, waarbij de groep in drietallen uiteengaat. De opdracht is om op post-it velletjes antwoord te geven op de vragen: wat is de demografie in jouw werkgebied? Wat doe jij al om duurzaamheid inclusiever te maken? Wat zou jij willen en hoe kun je dat aanpakken? Welke obstakels zie jij? De antwoorden leveren binnen de groepjes genoeg gespreksstof op. Ondertussen lopen de sprekers, Shafiq en Broers rond om de inspiratie extra aan te wakkeren.
Inzichten en obstakels
Alle post-its krijgen uiteindelijk een plek in een houten boom. “Bedoeld als visualisatie van de opbrengsten”, legt Broers uit. De post-its zijn gerangschikt naar inzichten en obstakels. Opnieuw ontstaat een uitwisseling van ideeën en interessante gesprekken. En worden er vragen gesteld. Zoals ‘hoe kan ik dat doen?’. En: ‘waar vind ik een sleutelfiguur?’. Het idee van het inzetten van sleutelfiguren heeft breed postgevat in de groep. Sleutelfiguren zijn mensen die affiniteit hebben met duurzaamheid en natuur. “We noemen ze ook wel kleurrijk groene ambassadeurs”, legt Broers na afloop uit. Ze vertelt dat sleutelfiguren onderdeel zijn van het netwerk Kleurrijk Groen en training krijgen in hun rol. Broers: “Daarna zetten ze in hun eigen omgeving activiteiten op om mensen in aanraking te laten komen met natuur en duurzaamheid. Deze activiteiten hoeven helemaal niet groots of ingewikkeld te zijn. Met een groepje naar het Waalstrand om afval op te ruimen is een prima activiteit.” Volgens sleutelfiguur Rashda Touba werkt de aanpak: “Naar de uitnodiging van een sleutelfiguur luisteren mensen veel beter dan naar iemand of een brief van de gemeente.”
Praktische zaken
Als de obstakel-briefjes in de boom aan bod komen, blijken ook heel praktische zaken een rol te spelen. Zoals de infrastructuur in een dorp of stad, waardoor het voor mensen met een rollator simpelweg onmogelijk is om de natuur in te gaan. De voorbeelden leveren regelmatig ‘aha’s’ op. “Je denkt er vaak zelf niet aan. Mensen denken vanuit hun functie vaak alleen in hun eigen kaders”, weet Broers. “De enige manier is om burgers ernaar te vragen.”
Tools aanreiken
De workshop zorgt voor nieuwe inzichten. “Je moet verder kijken dan je eigen neus lang is. Je kunt wel door je Nederlandse bril mensen vertellen hoe het moet, maar de vraag is of dat werkt”, concludeert een van de aanwezigen. Een ander: “We hebben bijna allemaal dezelfde opgave op ons bureau en we zoeken ook allemaal naar het ‘hoe dan’. Daar zijn deze inzichten echt zinvol voor.”
Volgens Broers is het doel bereikt. “De sessie was te kort om alle deelnemers met kant-en-klare antwoorden naar huis te sturen. Maar wel is de urgentie duidelijk om met duurzaamheid en inclusie aan de slag te gaan. We wilden de deelnemers inspireren en tools aanreiken, zodat ze na het congres vol nieuwe ideeën weer aan het werk gaan.”
